دیرگیر بتن موادی هستند که عموما به دو شکل زير به مخلوط های پايه سيمانی افزوده می شوند و گيرش آن ها را به تاخير می اندازند:

 استفاده از روان کننده ها و يا فوق روان کننده ها يی که تاثيرجانبی کندگيری دارند.

استفاده از يک ماده افزودنی کند گير کننده مستقل.

ايجاد تاخير در گيرش بتن در بسياری موارد مثل:

بتن ريزی در هوای گرم و مناطق گرمسيری

حمل و نقل های طولانی

کسب زمان لازم برای ريختن و پرداخت بتن

هماهنگی با سرعت حرکت قالب لغزنده

کنترل دمای آبگيری بخصوص در بتن های حجيم يا بروز وقفه در عمليات بتن ريزی

ضروری می باشد.

که می تواند با استفاده از افزودنی های دیرگیر بتن امکان پذير شود.

استفاده از دیرگیر بتن ممکن است بر طراحی و يا روند بتن ريزی تاثير گذار باشد.

برای مثال با کنترل دمای بتن می توان مقاطع بزرگتری را طراحی و اجرا کرد، و يا نماهای تزئينی با استفاده از سنگدانه های نمايان بوجود آورد.

بعضی از سيمان ها دارای خاصيت دیرگیر بتن هستند و گيرش بتن را به تاخير می اندازند،

تاخيرايجاد شده بايستی در محاسبه زمان گيرش مورد انتظار لحاظ شود.

حتی مشاهده شده که تغيير در ترکيبات يک نوع سيمان به خصوص ميزان قليايی ها تاثير قابل ملاحظه ای بر زمان گيرش بتن دارد.

کاربردهای دیرگیر بتن

مواد افزودنی دیرگیر بتن در بتن ریزی‌های حجیم مثل سدها استفاده می‌شود.

همینطور این مواد برای جلوگیری از ترک‌های ناشی از گیرش در بتن ریزی‌های پشت سر هم متناسب می‌باشد.

مواد افزودنی دیرگیر بتن برای حمل بتن در فاصله‌های زیاد نیز استفاده می‌شود.

در بتن ریزی‌های حجیم دمای ایجاد شده ناشی از آبگیری مقادیر زیاد سیمان باعث پدید آمدن اختلاف بسیار شدید دما بین هسته میانی و سطوح بیرونی شده است و منجر به بروز ترک‌های حرارتی می‌گردد که برای جلوگیری از آن می‌توان از مواد دیرگیر بتن استفاده کرد.

دیرگیر بتن یکی از افزودنی‌های شیمیایی است که به مخلوط بتن اضافه می‌شود تا زمان تنش بهینه بتن را افزایش داده و زمان سخت شدن بتن را تأخیر دهد. مشخصات فیزیکی و شیمیایی دیرگیر بتن ممکن است بسته به نوع و ترکیب دیرگیر مورد استفاده متفاوت باشد. اما در ادامه برخی از مشخصات عمومی دیرگیر بتن را بررسی می‌کنیم:

شکل ظاهری: دیرگیر بتن معمولاً به صورت پودر یا مایع عرضه می‌شود. در صورت استفاده از پودر دیرگیر، ذرات آن باید ریز و یکنواخت باشند.

رنگ: رنگ دیرگیر بتن معمولاً سفید یا خاکستری است. اما ممکن است رنگ دیرگیر بسته به ترکیب شیمیایی مورد استفاده متفاوت باشد.

حلالیت: دیرگیر بتن باید قابل حل شدن در آب باشد تا بتواند به طور یکنواخت در مخلوط بتن توزیع شود.

زمان تأخیر: یکی از مشخصات مهم دیرگیر بتن، زمان تأخیری است که به بتن اضافه می‌کند. این زمان معمولاً به عنوان زمان دیرگیری بتن شناخته می‌شود و باید با توجه به نیازهای پروژه و شرایط آب و هوایی مشخص شود. معمولاً زمان تأخیر دیرگیر بتن از یک تا چند ساعت متغیر است.

تأثیر بر زمان تنش بتن: دیرگیر بتن تأثیر مستقیم بر زمان تنش بتن دارد. با افزودن دیرگیر به مخلوط بتن، زمان تنش بتن افزایش می‌یابد و بتن به مدت بیشتری از زمان ساخت مراحل خشک شدن را طی می‌کند.

تأثیر بر مقاومت بتن: استفاده از دیرگیر بتن ممکن است به مقاومت نهایی بتن تأثیر بگذارد. برخی از دیرگیرها ممکن است باعث کاهش مقاومت بتن شوند، در حالی که برخی دیگر ممکن است به مقاومت بتن کمک کنند. بنابراین، در انتخاب دیرگیر بتن، باید به ترکیب شیمیایی آن و تأثیر آن بر مقاومت بتن توجه کرد.

معایب ایجاد تاخیر در گیرش بتن

استفاده از کندگیر کننده بتن ممکن است بر طراحی و یا روند بتن ریزی تاثیر گذارد.

مواد دیرگیر کننده عموما به دو شکل زیر به مخلوط های پایه سیمانی افزوده شده و گیرش آن ها را به تاخیر می اندازند

 استفاده از روان کننده بتن و یا فوق روان کننده دیرگیر بتن که تاثیر جانبی کندگیری دارند

استفاده از یک ماده افزودنی کندگیر کننده مستقل

گروه دوم شامل آن دسته از کندگیر کننده های مستقل می باشد که قادرند ساعت های طولانی ( حتی تا ۷۲ ساعت) تاخیر در گیرش بتن پدید آورند، مصرف بیش از اندازه این مواد ممکن است باعث عدم گیرش سیمان و در نتیجه فاسد شدن بتن گردد( ناگیر کنندگی)

مزايای دیرگیر بتن

كاهش حرارت هيدراتاسيون در بتن‌ريزي‌ هاي حجيم

كاهش اثرات جمع شدگي خميري و حرارتي بتن

دسته بندی دیرگیر بتن

معمولا در دیرگیر بتن از ترکیبات آلی و مواد معدنی استفاده میکنند.

دیرگیر بتن آلی

لیگنو سولفوناتها

اسیدهای هیدروکسی کربوکسیلیک و نمکهای آنها

فسفوناتها

قندها

دیرگیر بتن معدنی

فسفاتها

بوراتها

نمکهای قلع، سرب، روی و مس

دیرگیر بتن آلی

لیگنو سولفونات ها

در تولید لیگنو سولفونات معمولا از انواع قندها نیز استفاده میشود که با خالص سازی میتوان قندهای آن را از بین برده و لیگنو سولفونات بدون قند داشته باشیم. تاثیر این موادها به عنوان دیرگیر بتن بدلیل قند و نمک های اسیدی و هیدروکسی و کربوکسیلیک است.

مراحل تولید دیرگیر بتن

دیرگیر های بتنی که شامل مواد اولیه سیمان و ماسه و آب و… است طی چندمرحله ترکیب میشود تا خصوصیات خاص خود را داشته باشد

مواد اولیه دیرگیر بتن را جمع آوری کرده و سپس ماسه و سیمان را بر اساس دستور العمل و اندازه های مناسب باهم مخلوط کرده در این مرحله میتوان به صورت دستی و یا با استفاده از ماشین آلات مخصوص استفاده کرد. این میکس باید به صورت یکنواخت باشد و در مدت زمان تعیین شده مخلوط کرد. به آرامی آب را به مخلوطمان اضافه میکنیم. یه نسبت ترکیب آب و سیمان توجه فرمایید تا در اعمال و نتیجه کار دچار مشکل نشوید.

پس از اضافه کردن آب، میکس نهایی انجام میشود.